Rozdział poprzedni

Wstęp

Rozszerzenie NATO stanowi kluczowy element strategii Stanów Zjednoczonych i państw sojuszniczych budowania szerszej, nie podzielonej, demokratycznej i pokojowej Europy. Koniec zimnej wojny zmienił charakter zagrożeń dla tego regionu, lecz nie zmienił faktu, że pokój, stabilność i dobrobyt w Europie mają żywotne znaczenie dla naszego własnego narodowego bezpieczeństwa. Przystąpienie przez Polskę, Węgry i Czechy do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego poprawi zdolność Stanów Zjednoczonych do ochrony i realizowania swych interesów w obszarze transatlantyckim. Włączenie dobrze do tego przygotowanych demokracji, które zademonstrowały swe przywiązanie do wartości, jakimi są wolność i bezpieczeństwo rozszerzonego regionu, pomoże odstraszyć potencjalne zagrożenia dla Europy, pogłębi stabilność na kontynencie, wzmocni jego demokratyczny rozwój, usunie sztuczne podziały i wzmocni Sojusz, który dowiódł swej skuteczności zarówno w czasie, jak i po zakończeniu zimnej wojny.
Czechy, Polska i Węgry podpisały protokoły w sprawie akcesji, by przystąpić do NATO jako pełni członkowie, ze wszystkimi przywilejami i obowiązkami wynikającymi z członkostwa w Sojuszu. Choć rozszerzenie NATO zwiększy bezpieczeństwo Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników i partnerów w Europie, pociągnie również za sobą w nadchodzących latach określone koszty finansowe dla Stanów Zjednoczonych i naszych sojuszników.
Państwa członkowskie NATO w dwojaki sposób zapewniają środki na wspieranie Sojuszu. Po pierwsze, państwa te finansują swe siły wojskowe z własnego budżetu, i to w taki sposób, aby spełniały one wymagania NATO, a po drugie, państwa płacą składki na rzecz trzech wspólnie finansowanych budżetów NATO. Te trzy budżety to budżet wojskowy, który przede wszystkim służy finansowaniu operacji i utrzymaniu działań wojskowych NATO; NATO-wski program inwestycji w dziedzinie bezpieczeństwa (NSIP), który głównie służy finansowaniu unowocześniania infrastruktury; oraz budżet cywilny NATO, który przeznaczony jest na utrzymanie personelu i biur dla urzędników NATO.
W lutym 1997 roku Departament Obrony przedstawił Kongresowi raport, z którego wynikało, że łączne koszty rozszerzenia będą wynosić od 27 do 35 milionów USD w okresie 13 lat. To opracowanie Departamentu Obrony zostało przygotowane, zanim NATO zaprosiło Czechy, Polskę i Węgry do przystąpienia do Sojuszu. Departament Obrony określił trzy kategorie kosztów związanych z rozszerzeniem: koszty dla nowych członków, by kontynuowali restrukturyzację swych wojsk, koszty modernizacji sił obecnych członków, już aktualnie realizowanej, oraz koszty związane bezpośrednio z rozszerzeniem (np. z zapewnieniem interoperacyjności pomiędzy siłami obecnych i nowych członków). Choć pierwsze dwie kategorie kosztów nie są bezpośrednio związane z rozszerzeniem, są one ważne dla wojskowej wiarygodności rozszerzonego Sojuszu. Część łącznych szacunkowych, bezpośrednich kosztów rozszerzenia przedstawionych przez Departament Obrony, które będą wspólnie finansowane przez całe NATO, wynosiła od 4,9 do 6,2 miliarda USD ( 2 ).
Wiele niejasności, jakie następnie pokazał raport Rządowego Biura Obrachunkowego (GAO), związanych z dokładnymi implikacjami wojskowymi i kosztami rozszerzenia, jakie istniały przed zaproszeniem przez NATO określonych krajów do członkostwa spowodowało, że Departament Obrony opracował swój własny szacunek kosztów. Wiele z tych niejasności zostało wyjaśnionych podczas szczytu madryckiego w lipcu 1997 roku, a następnie gdy NATO zaprosiło Czechy, Polskę i Węgry do przystąpienia do Sojuszu i zleciło przygotowanie opracowania wojskowych wymagań rozszerzenia oraz jego implikacji kosztowych.
W dwóch opracowaniach przygotowanych przez NATO stwierdzono, że włączenie trzech zaproszonych krajów będzie wymagało ok. 1,5 miliarda USD, jeżeli chodzi o koszty wspólnie finansowane przez NATO przez następne 10 lat. Stany Zjednoczone pokrywają obecnie ok. 25% tych wspólnie finansowanych budżetów i będą to czyniły nadal po przystąpieniu do Sojuszu przez nowych członków. To oznacza, że koszty rozszerzenia NATO, które obejmie Czechy, Polskę i Węgry, będą dla Stanów Zjednoczonych wynosiły ok. 400 milionów USD przez następne 10 lat, co jest sumą znacznie mniejszą, niż uprzednio zakładano.
Istnieją również inne koszty dla Stanów Zjednoczonych, mniej bezpośrednio związane z rozszerzeniem NATO. Za pomocą programu Inicjatywy Warszawskiej Stany Zjednoczone zapewniają bilateralną pomoc dla uczestników Partnerstwa dla Pokoju, w tym Czech, Polski i Węgier. Choć odbywająca się w ramach Inicjatywy Warszawskiej dwustronna pomoc wspiera wysiłki tych krajów, by stać się bardziej interoperacyjnymi z NATO, nie jest to bezpośredni lub automatyczny koszt rozszerzenia, a kontynuacja tej pomocy będzie wymagała co roku autoryzacji i uchwalania środków przez Kongres.

Rozdział następny Powrót do początku