AKT KOŃCOWY GENEWSKIEJ KONFERENCJI DYPLOMATYCZNEJ Z 1949 ROKU

Akt końcowy Konferencji Dyplomatycznej zwołanej w celu rewizji,

Konwencji Genewskiej z 27 lipca 1929 r. o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych,

X Konwencji Haskiej z 18 października 1907 r. o przystosowaniu do wojny morskiej zasad Konwencji Genewskiej z 1906 r.,

Konwencji o traktowaniu jeńców wojennych, zawartej w Genewie 27 lipca 1929 r.,

oraz w celu opracowania Konwencji o ochronie osób cywilnych podczas wojny.

Konwencji Genewskiej z 27 lipca 1929 r. o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych,

X Konwencji Haskiej z 18 października 1907 r. o przystosowaniu do wojny morskiej zasad Konwencji Genewskiej z 1906 r.,

Konwencji o traktowaniu jeńców wojennych, zawartej w Genewie 27 lipca 1929 r.

oraz w celu opracowania

Konwencji o ochronie osób cywilnych podczas wojny,

obradowała w Genewie od 21 kwietnia do 12 sierpnia 1949 r. na podstawie czterech projektów Konwencji, zbadanych i przyjętych przez XVII Konferencję Międzynarodową Czerwonego Krzyża, która odbyła się w Sztokholmie.

Konferencja ustaliła teksty następujących Konwencji:

I. Konwencji Genewskiej o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych,

II. Konwencji Genewskiej o polepszeniu losu rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu,

III. Konwencji Genewskiej o traktowaniu jeńców wojennych,

IV. Konwencji Genewskiej o ochronie osób cywilnych podczas wojny.

Wymienione Konwencje, których tekst sporządzony został w językach francuskim i angielskim, są załączone do niniejszego Aktu. Przekład urzędowy tych konwencji na języki hiszpański i rosyjski sporządzony będzie staraniem Szwajcarskiej Rady Związkowej.

Konferencja uchwaliła poza tym 11 rezolucji, które są również załączone do niniejszego Aktu.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie upoważnieni przez swoje odnośne Rządy, podpisali niniejszy Akt Końcowy.

Sporządzono w Genewie dnia 12 sierpnia 1949 roku w językach francuskim i angielskim. Oryginał i załączone do niego dokumenty zostaną złożone w archiwum Związku Szwajcarskiego.

Za AFGANISTAN: M. Osman Amiri, N. Bammate Mohamed Ali Cherzad

Za LUDOWĄ REPUBLIKĘ ALBANII: Halim Budo

Za ARGENTYNĘ: B. Liambi, Guillermo A. Speroni

Za AUSTRALIĘ: W. R. Hodgson

Za AUSTRIĘ: Dr Rud. Bluehdorn

Za BELGIĘ: Maurice Bourquin, M. Mineur, H. Adam, R. du Moulin

Za BIAŁORUSKĄ SOCJALISTYCZNĄ REPUBLIKĘ RADZIECKĄ: I. Kuciejnikow

Podpisano z zastrzeżeniem w załączeniu¹⁾

Za REPUBLIKĘ UNII BURMAŃSKIEJ: Tun Hla Oung

Za BRAZYLIĘ: Joao Pinto de Silva

Za LUDOWĄ REPUBLIKĘ BUŁGARII: K. B. Svetlow

Za KANADĘ: Emile Vaillancourt, Max H. Wershof

Za CHILE: F. Cisternas Ortiz, Ramon Rodriguez

Za CHINY: Wu Nan-Ju

Za KOLUMBIĘ: Rafael Rocha Schloss

Za COSTA-RIKĘ: M. Bourla

Za KUBĘ: J. de la Luz León

Za DANIĘ: Georg Cohn, Paul Ipsen Bagge

Za EGIPT: A. K. Safwat, M. S. Guenena

Za EKWADOR: Aleks Gastelú

Za HISZPANIĘ: Luis Calderón, Le Marquis de Villalobar

Za STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI: Leland Harrison, Raymund J. Yingling

Za ETIOPIĘ: Gachaou Zelleke

Za FINLANDIĘ: V. Ahokas

Za FRANCJĘ: Albert Lamarie, Dr Pierre Puyo, G. Cahen-Salvador

Za GRECJĘ: R. Ax. Agathocles

Za GWATEMALĘ: A. Dupont-Willemin

Za WĘGIERSKĄ REPUBLIKĘ LUDOWĄ: Dr G. Haraszti, Kara Anna

Za INDIE: B. M. Rao Colonel, P. N. Haksar, R. A. Narayanan

Za IRAN: Abdol Hossein Meykadeh

Za REPUBLIKĘ IRLANDZKĄ: Michael Rynne, George B. Hodnett, William M. Cashman

Za IZRAEL: Maurice Fischer, Zvi Loker

Za WŁOCHY: Giacinto Auriti, Mario Peruzzi, Ettore Baistrocchi, Adolfo Maresca

Za LIBAN: Mikaoui

Za LIECHTENSTEIN: Comte F. Wilczek

Za LUKSEMBURG: J. Sturm

Za MEKSYK: Pedro de Alba, T. Sánches-Hernandes, J. Orozco

Za KSIĘSTWO MONACO: M. Lozé

Za NIKARAGUĘ: Lifschitz

Za NORWEGIĘ: Rolf Andersen

Za NOWĄ ZELANDIĘ: R. Quentin-Baxter

Za PAKISTAN: S. M. A. Faruki, M. G., A. H. Shaikh

Za HOLANDIĘ: J. Bosch de Rosenthal

Za PERU: Gonzalo Pizarro

Za POLSKĘ: Stanisław Kalina

Za PORTUGALIĘ: General Luis Pinto Lello

Za RUMUŃSKĄ REPUBLIKĘ LUDOWĄ: E. Luca, Dr V. Dimitriu, Octavian Fenesan

Za ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ: Roberd Craigie, W. H. Gardner

Za WATYKAN: Paul Bertoli, Charles Comte

Za SZWECJĘ: Steffan Söderblom

Za SZWAJCARIĘ: Max Petitpierre, Plinio Bolla, Colonel div. du Pasquier, Ph. Zutter, H. Meuli

Za SYRIĘ: Omar El Djabri, A. Gennaoui

Za CZECHOSŁOWACJĘ: Dr P. Winkler

Za TAJLAND: L. D. Bhakdi

Za TURCJĘ: Rana Tarhan, Nedim Abut, H. Mayatepek

Za UKRAIŃSKĄ SOCJALISTYCZNĄ REPUBLIKĘ RADZIECKĄ: N. Baran

Z zastrzeżeniem w załączeniu²⁾

Za ZWIĄZEK SOCJALISTYCZNYCH REPUBLIK RADZIECKICH: N. Slawin, P. Morozow

Z zastrzeżeniena w załączeniu³⁾

Za URUGWAJ: Conseiller Colonel Hector J. Blanco

Za WENEZUELĘ: A. Posse de Rivas

Za FEDERACYJNĄ LUDOWĄ REPUBLIKĘ JUGOSŁAWII: Colsun Pleić Ratko

Deklaracja Delegacji Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej złożona przy podpisaniu Aktu Końcowego Konferencji Dyplomatycznej

Delegacja Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej stwierdza z żalem, że rezolucja przedstawiona przez Delegację Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich potępiająca użycie środków masowej zagłady ludności została przez Konferencję odrzucona. Przyjęcie tej rezolucji, która odpowiada interesom wszystkich miłujących pokój narodów świata, zwiększyłoby znacznie rolę i doniosłość tej Konferencji oraz przyczyniłoby się do skutecznej ochrony ofiar wojny przed jej okrutnymi konsekwencjami.

Deklaracja Delegacji Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej złożona przy podpisaniu Aktu Końcowego Konferencji Dyplomatycznej

Delegacja Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej stwierdza z żalem, że rezolucja przedstawiona przez Delegację Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich potępiająca użycie środków masowej zagłady ludności została przez Konferencję odrzucona. Przyjęcie tej rezolucji, która odpowiada interesom wszystkich miłujących pokój narodów świata, zwiększyłoby znacznie rolę i doniosłość tej Konferencji oraz przyczyniłoby się do skutecznej ochrony ofiar wojny przed jej okrutnymi konsekwencjami.

Deklaracja Delegacji Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich złożona przy podpisaniu Aktu Końcowego Konferencji Dyplomatycznej

1. Delegacja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich stwierdza z żalem, że przedstawiona przez nią rezolucja potępiająca użycie środków masowej zagłady ludności została przez Konferencję odrzucona. Przyjęcie tej rezolucji, która odpowiada interesom wszystkich miłujących pokój narodów świata, wzmocniłoby znacznie rolę i doniosłość tej Konferencji oraz przyczyniłoby się do skutecznej ochrony ofiar wojny przed jej okrutnymi konsekwencjami.

2. Co się tyczy przyjęcia przez Konferencję rezolucji zalecającej zbadanie sprawy utworzenia międzynarodowej organizacji, mającej przejąć funkcje Mocarstwa opiekuńczego, delegacja radziecka oświadcza, że nie widzi konieczności zbadania tej sprawy, a tym bardziej tworzenia takiej organizacji, ponieważ problem Mocarstw opiekuńczych jest wystarczająco uregulowany przez Konwencje opracowane na obecnej Konferencji.

REZOLUCJE GENEWSKIEJ KONFERENCJI DYPLOMATYCZNEJ Z 1949 ROKU

Rezolucja 1

Konferencja zaleca, aby w razie sporu o wykładnię lub stosowanie niniejszych Konwencji, który nie może być rozstrzygnięty w inny sposób, Wysokie Umawiające się Strony zainteresowane usiłowały osiągnąć porozumienie w sprawie przekazania sporu Międzynarodowemu Trybunałowi Sprawiedliwości.

Rezolucja 2

Zważywszy, że w razie wybuchu konfliktu międzynarodowego mogą ewentualnie nastąpić okoliczności, w których nie będzie Mocarstwa opiekuńczego, z którego pomocą i pod którego kontrolą mogłyby być stosowane Konwencje o ochronie ofiar wojny,

zważywszy, że artykuł 10 Konwencji Genewskiej z 12 sierpnia 1949 roku o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych, artykuł 10 Konwencji Genewskiej z 12 sierpnia 1949 roku o polepszeniu losu rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu, artykuł 10 Konwencji Genewskiej z 12 sierpnia 1949 r. o traktowaniu jeńców wojennych oraz artykuł 9 Konwencji Genewskiej z 12 sierpnia 1949 roku o ochronie ludności cywilnej podczas wojny przewidują, że Wysokie Umawiające się Strony będą mogły w każdym czasie porozumieć się co do powierzenia zadań przypadających na mocy wspomnianych Konwencji Mocarstwom opiekuńczym, organizacji dającej wszelkie gwarancje bezstronności i skuteczności działania,

Konferencja zaleca, aby przystąpiono natychmiast do zbadania, czy jest wskazane utworzenie organizacji międzynarodowej, której funkcje polegałyby na wypełnianiu zadań Mocarstw opiekuńczych w dziedzinie stosowania Konwencji o ochronie ofiar wojny w razie braku Mocarstwa opiekuńczego.

Rezolucja 3

Zważywszy na trudność zawierania układów podczas działań wojennych,

zważywszy, że artykuł 28 Konwencji Genewskiej z 12 sierpnia 1949 r. o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych przewiduje, że w toku działań wojennych Strony w konflikcie porozumieją się ze sobą w sprawie ewentualnej wymiany zatrzymanego personelu i ustalą warunki tej wymiany,

zważywszy, że artykuł 31 tejże Konwencji przewiduje, że od chwili rozpoczęcia działań wojennych Strony w konflikcie będą mogły w drodze specjalnych układów ustalić stosunek procentowy zatrzymanego personelu do liczby jeńców, jak również sposób rozmieszczenia go po obozach,

Konferencja prosi Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża o opracowanie tekstu umowy typowej, dotyczącej obydwu kwestii poruszonych w dwóch wyżej wspomnianych artykułach, oraz o przedłożenie tego tekstu Wysokim Umawiającym się Stronom do aprobaty.

Rezolucja 4

Zważywszy, że artykuł 33 Konwencji Genewskiej z 27 lipca 1929 r. o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych dotyczący dokumentów tożsamości, które powinien posiadać personel sanitarny, był podczas drugiej wojny światowej stosowany w stopniu nader ograniczonym, co wywołało poważne trudności dla licznych członków tego personelu,

Konferencja wyraża życzenie, aby Państwa i krajowe stowarzyszenia Czerwonego Krzyża podjęły podczas pokoju wszelkie środki w celu należytego zaopatrzenia personelu sanitarnego w oznaki i dowody tożsamości, przewidziane w artykule 40 nowej Konwencji.

Rezolucja 5

Zważywszy, że miały miejsce liczne przypadki nadużywania oznaki czerwonego krzyża,

Konferencja wyraża życzenie, aby Państwa skrupulatnie pilnowały używania czerwonego krzyża oraz innych oznak ochronnych, przewidzianych w artykule 38 Konwencji Genewskiej z 12 sierpnia 1949 r. o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych, wyłącznie w granicach Konwencji Genewskiej, a to w celu ochrony autorytetu tych Konwencji i utrzymania ich wielkiego znaczenia.

Rezolucja 6

Zważywszy, że Konferencja niniejsza nie mogła zająć się technicznym zbadaniem środków przekazywania wiadomości między statkami szpitalnymi z jednej a okrętami wojennymi i samolotami z drugiej strony, ponieważ przekroczyłoby to wyznaczone jej ramy,

zważywszy, że kwestia ta posiada jednak wielkie znaczenie dla bezpieczeństwa statków szpitalnych i ich skutecznej działalności,

Konferencja wyraża życzenie, aby Wysokie Umawiające się Strony powierzyły w niedalekiej przyszłości Komisji Ekspertów zbadanie technicznych ulepszeń nowoczesnych środków przekazywania wiadomości między statkami szpitalnymi z jednej a okrętami wojennymi i samolotami wojskowymi z drugiej strony, jak również opracowanie międzynarodowego kodeksu, regulującego dokładnie sposób użycia tych środków, a to w celu zapewnienia statkom szpitalnym maksymalnej ochrony i skuteczności działania.

Rezolucja 7

Pragnąc zapewnić statkom szpitalnymi największą możliwie ochronę Konferencja wyraża nadzieję, że wszystkie Wysokie Umawiające się Strony, podpisujące Konwencję Genewską z 12 sierpnia 1949 r. o polepszeniu losu rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu, wydadzą wszelkie i potrzebne zarządzenia, aby zawsze w miarę możności wspomniane statki szpitalne nadawały z częstymi i regularnymi przerwami wszelkie informacje, dotyczące ich położenia, kierunku i szybkości.

Rezolucja 8

Konferencja pragnie stwierdzić wobec wszystkich narodów:

że, kierując się w swojej pracy wyłącznie względami humanitarnymi, wyraża gorące życzenie, aby w przyszłości Rządy nie miały nigdy potrzeby stosowania Konwencji Genewskich o ochronie ofiar wojny;

że jej gorącym pragnieniem jest, aby Państwa wielkie i małe mogły zawsze znajdować przyjazne rozstrzygnięcie swych sporów w drodze współpracy międzynarodowej i wzajemnego zrozumienia, aby pokój ostatecznie zapanował na świecie.

Rezolucja 9

Zważywszy, że artykuł 71 Konwencji Genewskiej z 12 sierpnia 1949 r. o traktowaniu jeńców wojennych przewiduje, że jeńcom wojennym, którzy przez dłuższy czas nie otrzymali wiadomości od swoich rodzin albo nie mogą ich otrzymać od nich lub wysłać im normalną drogą, jak również jeńcom odciętym od swoich bliskich znacznymi odległościami, wolno będzie wysyłać telegramy, za które opłaty obciążą ich rachunki u Mocarstwa zatrzymującego lub będą uregulowane gotówką, którą jeńcy dysponują; ci ostatni korzystać będą również z tego sposobu korespondencji w nagłych przypadkach.

Zważywszy, że dla zredukowania bardzo wysokiego niekiedy kosztu tych telegramów konieczne jest, aby był przewidziany system grupowania wiadomości lub serii krótkich typowych wiadomości, dotyczących zdrowia jeńca i jego rodziny, wiadomości szkolnych, finansowych itp., które to wiadomości mogłyby być zredagowane i szyfrowane na użytek jeńców wojennych, znajdujących się w warunkach wskazanych w ustępie pierwszym.

Konferencja zaprasza Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża do opracowania serii wiadomości typowych odpowiadających tym wymaganiom i przedstawienia ich Wysokim Umawiającym się Stronom do aprobaty.

Rezolucja 10

Konferencja stwierdza, że warunki uznania Strony w konflikcie za wojującą przez Strony pozostające poza konfliktem są uregulowane przez międzynarodowe prawo publiczne i nie są zmienione przez Konwencje Genewskie.

Rezolucja 11

Zważywszy, że Konwencje Genewskie nakładają na Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża obowiązek pozostawania w każdym czasie i w każdych okolicznościach w gotowości do wykonania zadań humanitarnych, powierzonych mu przez Konwencje,

Konferencja uznaje konieczność zapewnienia Międzynarodowemu Komitetowi Czerwonego Krzyża regularnego poparcia finansowego.

^{1), 2), 3)} Treść zastrzeżenia zawiera deklaracja znajdująca się w dalszej części tekstu niniejszej konwencji.