1. Podczas dzisiejszego spotkania omówiliśmy przygotowania do kolejnego spotkania na szczycie Sojuszu, które ma się odbyć w kwietniu 1999 roku w Waszyngtonie. Podczas tego spotkania, które przypadnie w 50. rocznicę podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego, będziemy świętować historyczne osiągnięcia NATO jako silnego, zwartego i skutecznego sojuszu. Powitamy także jako nowych członków trzy zaproszone kraje - Republikę Czeską, Węgry i Polskę. Szczyt stanie się także okazją do określenia przyszłej roli Sojuszu, w tym jego coraz ściślejszych związków z państwami partnerskimi. W związku z tym przekazujemy szefom naszych państw i rządów zalecenie, aby w trakcie szczytu w Waszyngtonie uchwalili swą wspólną wizję Sojuszu na nadchodzące lata - Sojuszu, przekształconego, odnowionego i gotowego do sprostania wyzwaniom w dziedzinie bezpieczeństwa w XXI wieku.

Dokonaliśmy przeglądu sytuacji w Bośni i Hercegowinie i mówiliśmy o przyszłości kierowanych przez NATO Sił Stabilizujących Pokój (SFOR), a także radziliśmy nad sytuacją w Kosowie i wokół tej prowincji. W odniesieniu do obu tych ważnych kwestii wydaliśmy osobne oświadczenia. Wydaliśmy także odrębne oświadczenie, zatytułowane Adaptacja "Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie" (CFE) - ograniczenia i elastyczność. Ponadto przekazaliśmy dodatkowe wytyczne dotyczące trwających obecnie prac Sojuszu nad wdrażaniem decyzji podjętych podczas szczytu w Madrycie w lipcu 1997 roku, odnośnie do kształtowania nowego NATO.

2. Jesteśmy zadowoleni, że szczęśliwie dobiegł końca proces ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie Sojuszu przystąpienia do Traktatu Waszyngtońskiego Republiki Czeskiej, Węgier i Polski. Z zadowoleniem odnotowujemy postęp w przygotowaniach do członkostwa, poczyniony przez zaproszone kraje i zachęcamy je, a także władze wojskowe NATO, do przyspieszenia działań na rzecz spełnienia niezbędnego minimum wymogów militarnych Sojuszu. Członkostwo tych państw przyczyni się do ogólnego wzmocnienia Sojuszu oraz zwiększenia bezpieczeństwa i stabilności w Europie. Oczekujemy powitania Republiki Czeskiej, Węgier i Polski jako naszych nowych sojuszników przed szczytem w Waszyngtonie.

3. Potwierdzamy ponownie, że drzwi do członkostwa w NATO pozostają otwarte - zgodnie z art. 10 Traktatu Północnoatlantyckiego2 oraz pkt. 8 Deklaracji3 szczytu w Madrycie. Uwzględniając sprawozdanie w sprawie intensywnego dialogu dotyczącego kwestii członkostwa, dokonaliśmy - zgodnie z poleceniem szefów naszych państw i rządów - przeglądu tego procesu w ramach przygotowań wnikliwej oceny, jaką podejmą oni na spotkaniu w Waszyngtonie. Obarczyliśmy Stałą Sesję Rady zadaniem przygotowania na szczyt w Waszyngtonie obszernego pakietu spraw, obejmującego kontynuację procesu rozszerzania NATO, wprowadzanie w życie naszego zobowiązania do kontynuowania polityki otwartych drzwi oraz akcentującego naszą wolę wsparcia państw aspirujących do członkostwa w Sojuszu w osiągnięciu przez nie standardów NATO.

4. Otrzymaliśmy obszerne sprawozdanie przedstawiające postęp osiągnięty w zakresie naszych wewnętrznych przekształceń, do których nadal przywiązujemy wielką wagę. Podstawowe cele tych przekształceń to: utrzymanie skuteczności wojskowej Sojuszu, wynikającej z pełnego zakresu jego zadań; oparta na jego zasadniczym potencjale zbiorowa obrona; zdolność reagowania na różnorodne sytuacje kryzysowe; zachowanie więzi transatlantyckich i budowanie w ramach Sojuszu Europejskiej Tożsamości w dziedzinie Bezpieczeństwa i Obrony (ESDI). Realizacja koncepcji Międzynarodowych Połączonych Sił do Zadań Specjalnych (CJTF) i przygotowania do wprowdzenia nowej struktury dowodzenia są bardzo zaawansowane. Naszym celem jest zakończenie niezbędnych przygotowań, tak by do końca lutego 1999 roku Rada mogła podjąć ostateczną decyzję dotyczącą uruchomienia wszystkich kwater głównych nowej struktury dowodzenia NATO, w związku z tym powierzyliśmy Stałej Sesji Rady realizację odpowiednich zadań.

Dokonaliśmy oceny postępu w budowaniu ESDI w ramach NATO i z zadowoleniem przyjmujemy bliską współpracę i konsultacje z UZE w tej kwestii. Regularne spotkania zarówno Rad NATO i UZE na połączonych posiedzeniach, jak i organów im podległych, a także przygotowania do ścisłych konsultacji na temat planowania oraz prowadzenia operacji i ćwiczeń pod dowództwem UZE, angażujących zasoby i potencjał NATO, stanowią ważne elementy rozwoju ESDI w ramach Sojuszu.
Przygotowania wewnątrz Sojuszu do operacji prowadzonych przez UZE, z wykorzystaniem zasobów i potencjału Sojuszu, są obecnie znacznie zaawansowane. W związku z tym wyrażamy zadowolenie z wyników wspólnych warsztatów na temat prowadzenia konsultacji pomiędzy NATO i UZE i oczekujemy seminarium poświęconego opanowywaniu sytuacji kryzysowych, zaplanowanego na luty 1999 roku, jako przygotowania do przewidzianych na rok 2000 wspólnych ćwiczeń NATO-UZE w zakresie opanowywania takich sytuacji. Doceniamy stałe umacnianie więzów współpracy pomiędzy NATO i UZE, co zostało potwierdzone na spotkaniu Rady Ministrów UZE w Rzymie w dniach 16-17 listopada 1998 roku. Zlecamy Stałej Sesji Rady dopilnowanie, by kluczowe elementy działań na rzecz wdrożenia decyzji z Berlina i z Brukseli w kwestii ESDI były wprowadzone w życie przed spotkaniem na szczycie w Waszyngtonie, tak jak określa to przedstawiony nam raport o wewnętrznej adaptacji Sojuszu. Ponadto zlecamy Radzie przygotowanie zaleceń dotyczących najlepszych sposobów zwiększenia skuteczności ESDI w ramach Sojuszu po szczycie w Waszyngtonie, z uwzględnieniem wkładu wnoszonego przez wszystkich sojuszników europejskich.

5. Dokonaliśmy oceny prowadzonych obecnie prac nad analizą i, w miarę potrzeby, uaktualnieniem Koncepcji strategicznej Sojuszu, zgodnie z poleceniem wydanym przez szefów naszych państw i rządów w trakcie ich spotkania na szczycie w lipcu 1997 roku w Madrycie. Prace te muszą zagwarantować pełną zgodność Koncepcji strategicznej z nowym środowiskiem bezpieczeństwa Sojuszu. Powinna ona potwierdzić nasze zaangażowanie na rzecz zbiorowej obrony i więzów transatlantyckich, uwzględnić wyzwania, jakie stają obecnie przed Sojuszem oraz zaprezentować Sojusz gotowy i mający pełne możliwości wzmacniania bezpieczeństwa i stabilności państw obszaru euroatlantyckiego w XXI wieku, w tym poprzez dialog, współpracę i partnerstwo, a także tam, gdzie trzeba, poprzez operacje antykryzysowe, nie wynikające z art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego, takie jak w Bośni i Hercegowinie, przeprowadzone z możliwym udziałem partnerów. Zleciliśmy Stałej Sesji Rady kontynuowanie tych prac, tak by nowy tekst był gotowy przed rozpoczęciem szczytu w Waszyngtonie.

6. Wyrażamy zadowolenie, że Euroatlantycka Rada Partnerstwa (EAPC) i wzmocnione Partnerstwo dla Pokoju (PdP) przyczyniają się do umocnienia forum konsultacji i bardziej funkcjonalnego Partnerstwa. Poprawi to możliwości Sojuszu i partnerów wnoszenia własnego wkładu do bezpieczeństwa i stabilności poprzez konsultacje polityczne i praktyczną współpracę. EAPC okazała się wartościowym forum konsultacji w sprawie sytuacji w Bośni i Hercegowinie oraz kryzysu w Kosowie. Otrzymaliśmy obszerne sprawozdanie o postępach we wdrażaniu Dokumentu podstawowego EAPC44 i wzmocnionego Partnerstwa dla Pokoju.

Z zadowoleniem przyjmujemy uaktualniony obszerny Plan działania EAPC na lata 1998-2000, który przewiduje podejmowanie nowych kwestii. W dziedzinie kontroli zbrojeń, rozbrojenia i nierozprzestrzeniania broni te nowe kwestie obejmują: kontrolę zbrojeń, działania polityczne i obronne przeciwko rozprzestrzenianiu broni jądrowej, biologicznej i chemicznej oraz rakiet, a także nielegalny handel bronią, kontrolę transferów broni ręcznej i sposoby wspierania akcji usuwania min.
Jako pozytywne wydarzenie przyjmujemy także rozpoczęcie w czerwcu 1998 roku działalności Euroatlantyckiego Ośrodka Koordynacyjnego Reagowania na wypadek Klęsk Żywiołowych i Katastrof (EADRCC), który już koordynował akcję wspierania operacji humanitarnych w Albanii i w Ukrainie.

7. Partnerstwo dla Pokoju jest nadal centralnym punktem naszych starań o stworzenie, wspólnie z partnerami, nowych wzorców praktycznej współpracy w dziedzinie wojskowości i obronności, obejmującej szeroki wachlarz zagadnień.

Z zadowoleniem odnotowujemy trwającą dyskusję z partnerami na temat rozwoju ram polityczno-wojskowych dla prowadzonych przez NATO operacji PdP. Umocni to przyszłą współpracę dzięki stworzeniu podstaw do zaangażowania partnerów w konsultacje polityczne i podejmowaniu decyzji, organizację dowodzenia i planowanie operacji NATO nie objętych art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego. Ramy polityczno- -wojskowe będą kluczowym elementem przyszłej współpracy i umożliwią zwiększenie roli partnerów w jednym z głównych nowych zadań Sojuszu. Pragniemy, aby działania te, wraz z pracami nad Koncepcją strategiczną, zostały zakończone przed szczytem w Waszyngtonie.
Z zadowoleniem przyjmujemy ideę tworzenia ośrodków szkoleniowych PdP, która przyczyni się do realizacji szerokich celów polityczno-wojskowych ogólnego programu szkolenia i kształcenia PdP, zwłaszcza w zakresie wzmocnionej współpracy wojskowej i interoperacyjności.
Wyrażamy zadowolenie z faktu, iż znaczna liczba zainteresowanych państw partnerskich zamierza skorzystać wiosną 1999 roku ze stworzonej w ramach rozszerzonego procesu planowania i oceny (PARP) możliwości przyjęcia pierwotnych celów Partnerstwa. Jest to istotny krok w kierunku ściślejszej współpracy partnerskiej ze strukturami i procedurami Sojuszu, zwłaszcza poprzez wzmocnienie interoperacyjności, która jest kwestią priorytetową dla Sojuszu.
Z zadowoleniem przyjmujemy wzrost znaczenia formacji wielonarodowych jako środka wzmacniania współpracy wojskowej pomiędzy państwami sojuszniczymi i partnerskimi, tak jak ma to miejsce w siłach IFOR/SFOR w Bośni i Hercegowinie.
Zleciliśmy Stałej Sesji Rady, aby przed rozpoczęciem szczytu w Waszyngtonie dokonała - wspólnie z partnerami - połączenia powyższych inicjatyw i innych prowadzonych obecnie prac w spójny pakiet środków, mających na celu wzmocnienie zdolności operacyjnych PdP.
Programy Partnerstwa dla Pokoju mogą także odegrać istotną rolę we wspieraniu starań Sojuszu o wzmocnienie stabilności w poszczególnych regionach, tak jak ma to miejsce na Bałkanach. W tym właśnie rejonie Sojusz przyczynił się, także z udziałem partnerów, do stworzenia programu istotnej pomocy dla Albanii i dla Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii.

8. Za zachęcający uważamy rozwój procesu konsultacji i praktycznej współpracy z Rosją pod auspicjami Stałej Wspólnej Rady NATO-Rosja (PJC) i potwierdzamy nasze dalsze zaangażowanie na rzecz prowadzenia wspólnie z Rosją działań zmierzających do stworzenia silnego, stabilnego i trwałego partnerstwa, opartego na zasadach wspólnoty interesów, wzajemności i przejrzystości, tak jak to określa Akt podstawowy NATO-Rosja.5

Kryzys w Kosowie potwierdził znaczenie PJC jako forum konsultacji. Trwająca obecnie misja SFOR w Bośni i Hercegowinie jest cennym przykładem praktycznej współpracy pomiędzy NATO i Rosją.
Wyrażamy zadowolenie z faktu, że współpraca wojskowa rozwija się dobrze oraz że osiągnięto porozumienie w sprawie utworzenia do końca 1998 roku wojskowej misji łącznikowej NATO w Moskwie.

9. Oczekujemy podpisania z Rosją Memorandum porozumienia w sprawie ochrony środowiska i jak najszybszego utworzenia biura informacyjnego NATO w Moskwie. Cieszymy się z utworzenia Wspólnego Komitetu NATO-Rosja do spraw Współpracy Naukowej i Technicznej, którego inauguracyjne spotkanie odbyło się niedawno w Moskwie. Z zadowoleniem przyjmujemy umowę o utworzeniu w Moskwie centrum informacyjno-konsultacyjnego, zajmującego się możliwościami reorientacji zawodowej przeniesionych do cywila wojskowych, a także udziałem Rosji w ćwiczeniach PdP pod kryptonimem Cooperative Assembly (CA98). Będziemy nadal ściśle współpracować z Rosją w celu przygotowania zaktualizowanego i wszechstronnego Indywidualnego Programu Partnerstwa (IPP), obejmującego szeroki zakres praktycznych działań związanych z obronnością i współpracą wojskową.

10. Potwierdzamy nasze stanowisko w sprawie kluczowej roli Ukrainy w bezpieczeństwie europejskim. Przywiązujemy dużą wagę do rozwoju ścisłej i aktywnej współpracy oraz konsultacji politycznych z Ukrainą, w ramach Karty NATO-Ukraina.6 Z zadowoleniem przyjmujemy ogłoszenie przez prezydenta Ukrainy Państwowego programu współpracy z NATO do roku 2001, jako wyraźnego znaku zaangażowania Ukrainy w owocną współpracę z NATO.

Zamierzamy wykorzystać jak najpełniej możliwości wynikające z aktywnego uczestnictwa Ukrainy we wzmocnionym PdP oraz z przyjętego przez NATO i Ukrainę planu pracy na rok 1999. Odnotowujemy także z satysfakcją wzrost współpracy wojskowej pomiędzy NATO i Ukrainą. Nowo utworzona Wspólna Grupa Robocza NATO-Ukraina do spraw Reformy w dziedzinie Obrony stanowi jedyny w swoim rodzaju program partnerstwa.
Z zadowoleniem przyjmujemy porozumienie o mianowaniu dwóch oficerów łącznikowych NATO na placówkę w Kijowie, w celu umocnienia wzajemnej współpracy. Będziemy nadal prowadzić aktywną politykę informacyjną na Ukrainie poprzez Ośrodek Informacji i Dokumentacji NATO w Kijowie.

11. Bezpieczeństwo w Europie jest ściśle powiązane z bezpieczeństwem i stabilnością w rejonie Morza Śródziemnego. Przywiązujemy więc wielką wagę do naszego Dialogu Śródziemnomorskiego, stanowiącego element kooperatywnego podejścia Sojuszu do kwestii bezpieczeństwa. Dialog ten przyczynia się do budowy zaufania wśród państw uczestniczących, a także wspiera inne działania międzynarodowe prowadzone w tym samym celu. Oczekujemy na pozytywny wkład w rozwój tego Dialogu sojuszniczych ambasad wyznaczonych ostatnio jako punkty kontaktowe. Nadal zamierzamy wzbogacać polityczne, cywilne i wojskowe aspekty Dialogu Śródziemnomorskiego. Zachęcamy uczestniczących w nim partnerów do pełnego wykorzystania wszystkich jego możliwości, w tym także w dziedzinie wojskowej. Jesteśmy gotowi rozważyć możliwość wzmocnienia współpracy z krajami uczestniczącymi w ramach przygotowań do szczytu w Waszyngtonie.

12. Utworzenie misji weryfikacyjnych w Kosowie otworzyło nowy etap współpracy pomiędzy NATO i OBWE. Dzięki ścisłej koordynacji z działaniami OBWE w zakresie planowania i tworzenia tych misji w ciągu ostatnich miesięcy oraz naszej stałej współpracy w Bośni i Hercegowinie wykazaliśmy ponownie w praktyce naszą zdolność do współdziałania w sytuacjach kryzysowych.

Z zadowoleniem przyjmujemy zacieśnienie stosunków pomiędzy NATO i OBWE w ciągu ubiegłego roku, zgodnie z duchem wypracowanej przez OBWE Platformy na rzecz rozwoju współpracy między wzajemnie wspierającymi się instytucjami. Nadal popieramy starania OBWE zmierzające do przygotowania Karty bezpieczeństwa europejskiego, możliwej do przyjęcia podczas szczytu OBWE w Istambule w 1999 roku. Z zadowoleniem przyjmujemy wyniki spotkania ministrów OBWE w Oslo w dniach 2-3 grudnia 1998 roku.

13. Nadal uważamy Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie (Traktat CFE) za fundament bezpieczeństwa europejskiego. Popieramy i będziemy dążyć do pomyślnego przeprowadzenia weryfikacji tego Traktatu. W pełni wywiążemy się z naszej części zobowiązań na rzecz zakończenia tych działań przed szczytem OBWE w Istambule. W tym celu będziemy wspierać starania o rozstrzygnięcie kluczowych problemów i rozpoczęcie prac redakcyjnych w pierwszych miesiącach nadchodzącego roku. Aby wspomóc realizację tego procesu, Rada Północnoatlantycka oraz Republika Czeska, Węgry i Polska wydały dziś odrębne oświadczenie, zatytułowane Adaptacja "Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie" (CFE) - ograniczenia i elastyczność. Do czasu wejścia w życie znowelizowanego Traktatu, za niezwykle ważne uważamy bezwzględną realizację obecnie obowiązującego Traktatu CFE i związanych z nim dokumentów.

14. Z zadowoleniem przyjmujemy komunikat pięciu państw posiadających broń jądrową, wydany 4 czerwca 1998 roku, potwierdzający ich zaangażowanie na rzecz rozbrojenia jądrowego w myśl art. VI Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT). Wzywamy Rosję do bezzwłocznej ratyfikacji Układu START II. Otworzyłoby to drogę do poważnych redukcji arsenałów nuklearnych i umożliwiłoby negocjacje w sprawie Układu START III, mającego na celu dalsze znaczące redukcje zapasów broni jądrowej. Nadal opowiadamy się za szybkim wejściem w życie Układu o całkowitym zakazie prób z bronią jądrową (CTBT) oraz wzywamy wszystkie państwa do przystąpienia do tego Układu i wdrożenia go we właściwym czasie. Popieramy także szybkie zakończenie prac nad układem o zakazie transferu materiałów rozszczepialnych.

15. Rozprzestrzenianie broni jądrowej, biologicznej i chemicznej (NBC) i środków ich przenoszenia nadal stanowi przedmiot poważnej troski Sojuszu. Odnotowujemy sprawozdanie Połączonego Komitetu do spraw Proliferacji (JCP) w sprawie działań Polityczno-Wojskowej Grupy Wysokiego Szczebla do spraw Proliferacji (SGP) i Grupy Obronnej Wysokiego Szczebla do spraw Proliferacji (DGP). Sojusz i jego członkowie są zdecydowani zapobiegać proliferacji, a gdyby już do niej doszło, do odwrócenia tego procesu przy użyciu środków dyplomatycznych. Jednocześnie jesteśmy świadomi, że proliferacja może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla Sojuszu. Opierając się na udanych działaniach grup NATO do spraw proliferacji, jesteśmy gotowi zwiększyć wysiłki Sojuszu na rzecz przeciwdziałania takiemu zagrożeniu. Dlatego też zlecamy Stałej Sesji Rady zadanie przygotowania na szczyt w Waszyngtonie propozycji inicjatywy gwarantującej, że Sojusz będzie dysponował potencjałem politycznym i wojskowym niezbędnym do skutecznego sprostania wyzwaniom związanym z rozprzestrzenianiem broni NBC i środków jej przenoszenia.

16. Podkreślamy ryzyko, jakie dla międzynarodowej i regionalnej stabilności niesie rozprzestrzenianie broni NBC. W szczególności zwracamy się z apelem do wszystkich krajów o przystąpienie do Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), będącego kamieniem węgielnym w tym zakresie, i o pełne jego wdrożenie.

17. Jesteśmy zdecydowani osiągnąć postęp w zakresie obowiązującego protokołu, obejmującego środki skutecznej weryfikacji, w celu umocnienia przestrzegania jego zasad oraz promowania przejrzystości, która sprzyja realizacji Konwencji o zakazie broni biologicznej i toksycznej (BTWC). Ponownie podkreślamy znaczenie powszechnego przestrzegania Konwencji o zakazie broni chemicznej (CWC).

18. Wzywamy Rosję, Ukrainę i Białoruś do bezzwłocznej ratyfikacji Traktatu o otwartych przestworzach.

19. Terroryzm stanowi poważne zagrożenie dla pokoju, bezpieczeństwa i stabilności, mogące zagrażać terytorialnej integralności państw. Z całą mocą podkreślamy nasze potępienie dla terroryzmu oraz potwierdzamy naszą determinację w jego zwalczaniu, zgodnie z naszymi zobowiązaniami międzynarodowymi i ustawodawstwem wewnętrznym.


2. Tłumaczenie tekstu Traktatu Północnoatlantyckiego - zob. Bliżej NATO 1998, z. 5(11), s. 5-7.

3. Tłumaczenie tekstu Deklaracji - zob. Bliżej NATO 1997, z. 4, s. 26-32.

4. Tłumaczenie tekstu Dokumentu podstawowego EAPC - zob. Bliżej NATO 1997, z. 4, s.15-17.

5. Tłumaczenie tekstu Aktu podstawowego NATO-Rosja - zob. Bliżej NATO 1997, z. 4, s. 5-11.

6. Tłumaczenie tekstu Karty - zob. Bliżej NATO 1997, z. 4, s. 32-36.