Konstytucja Islandii - Rozdział VII

Rozdział VII

Artykuł 65

Wszyscy są równi wobec prawa i korzystają z praw człowieka bez względu na płeć, religię, poglądy, narodowość, rasę, kolor skóry, własność, urodzenie lub inną cechę pochodzenia.
Mężczyźni i kobiety korzystają z równych praw we wszystkich dziedzinach.

Artykuł 66

Nikt nie może zostać pozbawiony obywatelstwa islandzkiego. Utrata obywatelstwa może być jednak przewidziana na mocy ustawy w przypadku, gdy osoba przyjmie obywatelstwo innego państwa. Cudzoziemiec może otrzymać obywatelstwo islandzkie tylko zgodnie z ustawą.
Obywatelowi islandzkiemu nie można zabronić wjazdu do Islandii ani wydalić go z niej. Prawa cudzoziemców do wjazdu i pobytu w Islandii oraz przyczyny, na podstawie których mogą zostać wydaleni, określa ustawa.
Nikomu nie można zabronić opuszczenia Islandii, chyba że na mocy orzeczenia sądu. Osoba może zostać pozbawiona możliwości opuszczenia Islandii przez zgodne z prawem aresztowanie.
Każdy legalnie przebywający w Islandii ma swobodę wyboru miejsca zamieszkania i korzysta ze swobody przemieszczania się, z wyjątkiem ograniczeń określonych w ustawie.

Artykuł 67


Nikt nie może zostać pozbawiony wolności z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie.
Każda osoba pozbawiona wolności ma prawo do niezwłocznego poinformowania o przyczynach zatrzymania.
Każda osoba aresztowana w związku z podejrzeniem o dokonanie przestępstwa powinna być bezzwłocznie doprowadzona przed sędziego. Jeżeli nie zostanie zwolniona natychmiast, sędzia powinien w ciągu dwudziestu czterech godzin sporządzić umotywowane postanowienie o tymczasowym aresztowaniu. Tymczasowe aresztowanie może być zarządzone tylko w odniesieniu do czynu zagrożonego sankcją cięższą niż grzywna lub areszt karny. Prawo osoby tymczasowo aresztowanej do zakwestionowania tego aresztowania przed sądem wyższej instancji jest zagwarantowane przez ustawę. Osoba nigdy nie może być pozbawiona wolności dłużej niż jest to konieczne. Jeżeli sędzia uzna, że osoba może zostać zwolniona za kaucją, wysokość kaucji powinna być określona w drodze postanowienia sądu.
Każdy pozbawiony wolności z innych powodów ma prawo do oceny legalności zatrzymania przez sąd tak szybko, jak to możliwe. Jeżeli pozbawienie wolności okaże się bezprawne, zostanie niezwłocznie zwolniony.
Osoba pozbawiona wolności bez uzasadnionej przyczyny ma prawo do odszkodowania .

Artykuł 68


Nikt nie może zostać poddany torturom lub innemu nieludzkiemu, lub poniżającemu traktowaniu, lub karaniu.
Nikt nie może być zmuszany do wykonywania pracy przymusowej.

Artykuł 69


Nikt nie może podlegać karze chyba, że zostanie uznany za winnego czynu uznanego zgodnie z ustawą za przestępstwo w czasie jego popełnienia, lub całkowicie zbieżnego z takim czynem. Kara nie może być bardziej dolegliwa niż przewiduje to ustawa w momencie popełnienia czynu.
Ustawa nigdy nie może przewidywać kary śmierci.

Artykuł 70

Każdy dla obrony swych praw i obowiązków lub w przypadku wniesienia przeciw niemu oskarżenia jest uprawniony, na podstawie uczciwego procesu przeprowadzonego w rozsądnym czasie, do uzyskania orzeczenia niezależnego i bezstronnego sądu. Rozprawa przed sądem powinna być jawna, z wyjątkiem gdy sędzia, jak przewidziano w ustawie, zdecyduje inaczej w interesie moralności, porządku publicznego, bezpieczeństwa państwa lub w interesie stron.
Każdego oskarżonego w postępowaniu karnym traktuje się jako niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie udowodniona.

Artykuł 71

Każdemu przysługuje wolność od ingerencji w jego prywatność, dom i życie rodzinne.
Rewizja osobista lub przeszukanie nieruchomości bądź majątku prywatnego mogą być przeprowadzane tylko na podstawie orzeczenia sądu lub przepisu ustawy. To samo dotyczy kontroli dokumentów i korespondencji, rozmów telefonicznych lub innych środków oraz każdej innej podobnej ingerencji w prawo osób do prywatności.
Niezależnie od przepisów zawartych w ust.1, wolność od ingerencji w prywatność, dom i życie rodzinne może zostać ograniczona przez przepisy ustawy, jeżeli jest to pilnie konieczne dla ochrony praw innych.

Artykuł 72

Prawo własności prywatnej jest nienaruszalne. Nikt nie może być zobowiązany do oddania swej własności, chyba że wymaga tego interes publiczny. Przypadki takie powinny być określone w ustawie i musi być wypłacone pełne odszkodowanie.
Prawo podmiotów zagranicznych do posiadania własności nieruchomości lub uczestniczenia w przedsięwzięciach gospodarczych na Islandii może być ograniczone przez ustawę.

Artykuł 73

Każdy ma prawo do wolności przekonań i wyznania.
Każdy ma swobodę wyrażania swoich myśli, lecz jest również odpowiedzialny za nie przed sądem. Ustawa nie może nigdy ustanawiać cenzury lub innych podobnych ograniczeń wolności wypowiedzi.
Wolność wypowiedzi może być ograniczona tylko przez ustawę w interesie publicznym lub dla bezpieczeństwa państwa, dla ochrony zdrowia i moralności, bądź w celu ochrony praw lub dobrego imienia innych osób, jeśli takie ograniczenia są uznane za konieczne i pozostają w zgodzie z demokratycznymi tradycjami.

Artykuł 74

Stowarzyszenia mogą być tworzone bez uzyskiwania uprzedniej zgody, dla każdego legalnego celu, włączając w to zrzeszenia polityczne i związki zawodowe. Stowarzyszenie nie może zostać rozwiązane na mocy decyzji administracyjnej. Aktywność stowarzyszenia uznana za wspierającą działania niezgodne z prawem może być jednak zakazana i w takim przypadku bezzwłocznie wniesiona zostaje do sądu sprawa o orzeczenie rozwiązania stowarzyszenia.
Nikt nie może zostać zobowiązany do bycia członkiem jakiegokolwiek stowarzyszenia. Członkostwo w stowarzyszeniu może jednak zostać uznane przez ustawę za obowiązkowe, jeśli jest to konieczne, aby umożliwić stowarzyszeniu wywiązanie się z jego funkcji w interesie publicznym lub przez wzgląd na prawa innych.
Ludzie mają wolność zgromadzeń w celach pokojowych. Zgromadzenia publiczne mogą być nadzorowane przez policję. Zgromadzenia publiczne na wolnym powietrzu mogą zostać rozwiązane, jeśli istnieje obawa o wystąpienie zamieszek.

Artykuł 75

Każdy ma wolność wykonywania zajęcia, które wybrał . Wolność ta jednak, w razie potrzeby, może zostać ograniczona przez ustawę, ze względu na interes publiczny.
Prawo ludzi do negocjacji umów zbiorowych i innych spraw pracowniczych określa ustawa.

Artykuł 76

Każdy ma zagwarantowaną przez ustawę niezbędną opiekę na wypadek choroby, inwalidztwa, niedołęstwa spowodowanego starością, bezrobocia i podobnych okoliczności.
Każdy ma zagwarantowaną przez ustawę powszechną oświatę i nauczanie na odpowiednim poziomie.
Dzieciom ustawa gwarantuje ochronę i opiekę niezbędną dla ich pomyślności.

Artykuł 77

Sprawy podatków są określone przez ustawę. Prawo decydowania o nałożeniu podatku, jego zmianie lub zwolnienia z podatku, nie przysługuje władzy wykonawczej.
Żaden podatek nie może być nałożony, jeśli nie był przewidziany w ustawie w czasie, gdy zaistniały fakty, które są podstawą do nałożenia podatku.

Artykuł 78

Gminy wykonują swoje zadania niezależnie, na podstawie przepisów ustawy. Źródła dochodów gmin i prawo gmin do decydowania, czy i jak wykorzystać dochody, określa ustawa.

Artykuł 79

Propozycje poprawek lub uzupełnień do niniejszej Konstytucji mogą być wnoszone zarówno na zwyczajnych, jak i nadzwyczajnych sesjach Alþingi. Jeśli propozycja zostanie przyjęta, Alþingi ulega niezwłocznemu rozwiązaniu i odbywają się wybory powszechne. Jeśli po wyborach Alþingi uchwali projekt w niezmienionym brzmieniu i potwierdzi to Prezydent Republiki, zmiana Konstytucji wchodzi w życie.
Jeżeli Alþingi uchwali poprawkę dotyczącą statusu Kościoła zgodnie z art. 62, zostanie ona przedłożona do zaaprobowania lub odrzucenia w głosowaniu tajnym przez wszystkich uprawnionych do głosu. 16 .



16W języku islandzkim – en hæstaréttardómarar skulu eigi missa neins í af launum sínum.