Rozdział IV

WOLNOŚCI I PRAWA EKONOMICZNE, SPOŁECZNE I KULTURALNE

Artykuł 49

    1. Każdemu przysługuje prawo do uzyskiwania środków do życia poprzez wykonywanie pracy zgodnej z prawem, którą sam wybrał lub przyjął. Każdemu przysługuje prawo do swobodnego wyboru zawodu, miejsca pracy oraz doskonalenia swoich kwalifikacji.

    2. Pracownikom przysługuje socjalna ochrona pracy.

Artykuł 50

Pracownikom przysługuje prawo do swobodnego zrzeszania się w związki zawodowe dla ochrony swych interesów pracowniczych.

Artykuł 51

    1. Prawo pracownika do strajku związanego ze stosunkami pracy jest zagwarantowane.

    2. Ograniczenia wobec szczególnych kategorii pracowników mogą być ustanowione w drodze ustawy dla zapewnienia społeczeństwu niezbędnych usług.

Artykuł 52

    1. Każdemu przysługuje prawo do ubezpieczeń społecznych dotyczących wieku emerytalnego lub niezdolności do pracy na zasadach określonych w ustawie.

    2. Każdemu, kto pozostaje bez pracy z przyczyn niezależnych od jego woli i nie posiada innych środków do życia, przysługuje prawo do pomocy na zasadach przewidzianych w ustawie.

Artykuł 53

    1. Każdemu przysługuje prawo do zawarcia związku małżeńskiego i do posiadania rodziny.

    2. Małżeństwo i rodzina korzystają ze szczególnej ochrony ze strony państwa.

    3. Zawarcie i rozwiązanie związku małżeńskiego jest regulowane ustawą.

Artykuł 54

    1. Dzieci, młodzież, kobiety w ciąży i młode matki podlegają szczególnej ochronie ze strony państwa.

    2. Dzieciom pozamałżeńskim przysługują równe prawa z dziećmi urodzonymi w związku małżeńskim.

    3. Każdemu dziecku przysługuje prawo do ochrony przed przemocą, złym traktowaniem, wyzyskiem i wykorzystywaniem do pracy, szczególnie przed osiągnięciem minimalnego wieku zatrudniania, które mogą zaszkodzić jego zdrowiu lub moralności albo zagrozić jego życiu i normalnemu rozwojowi.

Artykuł 55

    1. Każdemu obywatelowi przysługują równe prawa w dostępie do państwowej opieki zdrowotnej.

    2. Każdemu przysługuje prawo do ubezpieczenia zdrowotnego na zasadach określonych w ustawie.

 

Artykuł 56

Każdemu przysługuje prawo do bycia poinformowanym o stanie środowiska naturalnego i o sposobach jego ochrony.

Artykuł 57

    1. Każdemu przysługuje prawo do nauki.

    2. Zakres obowiązku szkolnego określa ustawa.

    3. Publiczne średnie szkolnictwo ogólne jest dostępne dla wszystkich.

    4. Dostęp do szkolnictwa średniego zawodowego i do szkolnictwa wyższego może być uzależniony jedynie od kryterium zdolności.

    5. Szkolnictwo obowiązkowe oraz ogólne szkolnictwo średnie w szkołach publicznych są bezpłatne.

    6. Uczniowie i studenci mogą się kształcić również w szkołach niepublicznych wszystkich stopni, które tworzone są i funkcjonują na podstawie ustawy.

    7. Autonomia instytucji szkolnictwa wyższego i wolność akademicka są zagwarantowane ustawą.

Artykuł 58

    1. Wolność pracy twórczej i badań naukowych, ich wdrażanie, jak też odnoszenie zysków z tych osiągnięć są zagwarantowane dla wszystkich.

    2. Prawa autorskie są chronione ustawą.