Część I

Zasady ustalania wartości celnej

Art. 1.

1. Wartością celną towarów importowanych jest wartość transakcyjna, to znaczy cena faktycznie zapłacona lub należna za towary przy sprzedaży eksportowej do kraju importu skorygowana zgodnie z postanowieniami Artykułu 8, pod warunkiem, że:

a) kupujący nie jest ograniczony w dysponowaniu lub użytkowaniu towarów, z wyjątkiem ograniczeń, które:

i) są nakładane lub wymagane przez prawo lub władze w kraju importu;

ii) ograniczają obszar geograficzny, w którym towary mogą podlegać dalszej odsprzedaży; lub

iii) nie wpływają istotnie na wartość towarów;

b) sprzedaż lub cena nie są uzależnione od warunków lub świadczeń, których wartość nie może być ustalona w odniesieniu do towarów, dla których ustalana jest wartość celna;

c) jakakolwiek część przychodów z jakiejkolwiek dalszej sprzedaży, dyspozycji lub użytkowania towarów przez kupującego nie przypada bezpośrednio czy też pośrednio sprzedającemu, za wyjątkiem przypadków, gdy dokonana jest odpowiednia korekta wartości, zgodnie z postanowieniami Artykułu 8; oraz

d) kupujący i sprzedający nie są powiązani lub też w przypadkach, gdy kupujący i sprzedający są powiązani, wartość transakcyjna może być akceptowana dla potrzeb celnych na zasadach określonych w ust. 2.

2.

a) Przy ustalaniu, czy wartość transakcyjna jest do przyjęcia dla celów ust. 1 fakt, iż kupujący i sprzedający są powiązani w rozumieniu Artykułu 15, nie będzie sam w sobie podstawą do traktowania wartości transakcyjnej jako niemożliwej do przyjęcia. W takim przypadku okoliczności związane ze sprzedażą będą zbadane, a wartość transakcyjna będzie zaakceptowana pod warunkiem, że powiązanie nie wpłynęło na cenę. Jeżeli w świetle informacji dostarczonych przez importera lub uzyskanych w inny sposób, administracja celna ma powody, aby uznać, iż powiązanie wpłynęło na cenę, powód taki powinna przedstawić importerowi, któremu da się rozsądną szansę ustosunkowania się. Na wniosek importera, informacja o takich powodach będzie przedłożona w formie pisemnej.

b) W przypadku transakcji między osobami powiązanymi, wartość transakcyjna zostanie zaakceptowana i wartość celna towarów będzie wyceniana zgodnie z postanowieniami ust. 2, o ile importer wykaże, że taka wartość jest ściśle zbliżona do jednej z następujących, w tym samym lub zbliżonym czasie:

i) wartości transakcyjnej, przy sprzedaży kupującemu me powiązanemu ze sprzedającym, identycznych lub podobnych towarów na eksport do tego samego kraju importu;

ii) wartości celnej identycznych lub podobnych towarów ustalonej zgodnie z postanowieniami Artykułu 5;

iii) wartości celnej identycznych lub podobnych towarów ustalonej zgodnie z postanowieniami Artykułu 6;

Przy stosowaniu wyżej wymienionych kryteriów, będzie się odpowiednio uwzględniać wykazane różnice w poziomach handlu, ilościach, elementach wymienionych w Artykule 8 oraz koszty poniesione przez sprzedającego w sprzedażach, w których sprzedający i kupujący nie są powiązani, a koszty nie są ponoszone przez sprzedającego w sprzedażach, w których sprzedający i kupujący są powiązani:

c) Kryteria, o których mowa w ust. 2 b) powinny być stosowane z inicjatywy importera i wyłącznie w celach porównawczych. Wartość zastępcza nie może być ustalana na mocy postanowień ust. 2 b).

Art. 2.

1.

a) Jeśli wartość celna towarów importowanych nie może być ustalona na mocy postanowień Artykułu 1, za wartość celną przyjmuje się wartość transakcyjną identycznych towarów sprzedawanych na eksport do tego samego kraju importu i eksportowanych w tym samym lub zbliżonym czasie co towary, dla których ustalana jest wartość celna.

b) Przy stosowaniu postanowień niniejszego Artykułu będzie przyjmowana wartość transakcyjna identycznych towarów sprzedawanych na tym samym szczeblu handlu i w zasadzie w tych samych ilościach, dla których ustalana jest wartość celna. W przypadku, gdy nie stwierdzono tego rodzaju sprzedaży będzie przyjmowana wartość transakcyjna identycznych towarów sprzedawanych na innym szczeblu handlu i/lub w innych ilościach, skorygowaną w celu uwzględnienia różnicy w szczeblu handlu i/lub ilości, pod warunkiem, że tego rodzaju korekta może być dokonana na podstawie przedłożonych dowodów określających wyraźnie zasadność i prawidłowość korekty, niezależnie od tego czy taka korekta prowadzi do zwiększenia czy też zmniejszenia wartości.

2. Gdy koszty i opłaty, o których mowa w ust. 2 Artykułu 8 są włączone do wartości transakcyjnej, będzie dokonana korekta w celu uwzględnienia istotnych różnic w takich kosztach i opłatach między towarami importowanymi a towarami identycznymi, wynikających z różnic w odległościach i rodzaju transportu.

3. Jeśli przy stosowaniu postanowień niniejszego Artykułu, stwierdzono więcej niż jedną wartość towarów identycznych, dla ustalenia wartości celnej towarów importowanych będzie przyjmowana wartość najniższa.

Art. 3.

1.

a) Jeśli wartość celna towarów importowanych nie może być ustalona na podstawie postanowień Artykułów 1 i 2, za wartość celną przyjmuje się wartość transakcyjną podobnych towarów sprzedawanych na eksport do tego samego kraju importu i eksportowanych w tym samym lub zbliżonym czasie co towary, dla których ustalana jest wartość celna.

b) Przy stosowaniu postanowień niniejszego Artykułu będzie przyjmowana wartośćć transakcyjna podobnych towarów sprzedawanych na tym samym szczeblu handlu i w zasadzie w tych samych ilościach, co towary, dla których ustalana jest wartość celna. W przypadku, gdy nie stwierdzono tego rodzaju sprzedaży, będzie przyjmowana wartość transakcyjna podobnych towarów sprzedawanych na innym szczeblu handlu i/lub w innych ilościach, skorygowaną w celu uwzględnienia różnicy w szczeblu handlu i/lub ilości, pod warunkiem, że tego rodzaju korekta może być dokonana na podstawie przedłożonych dowodów, określających wyraźnie zasadność i prawidłowość korekty, niezależnie od tego czy taka korekta prowadzi do zwiększenia, czy też zmniejszenia wartości.

2. Gdy koszty i opłaty, o których mowa w ust. 2 Artykułu 8 są włączone do wartości transakcyjnej, będzie dokonana korekta, w celu uwzględnienia istotnych różnic w takich kosztach i opłatach między towarami importowanymi a towarami podobnymi, wynikających z różnic w odległościach i rodzaju transportu.

3. Jeśli przy stosowaniu postanowień niniejszego Artykułu, stwierdzono więcej niż jedną wartość towarów podobnych, dla ustalenia wartości celnej towarów importowanych będzie przyjmowana wartość najniższa.

Art. 4.

Jeśli wartość celna towarów importowanych nie może być ustalona na podstawie postanowień Artykułów 1, 2 i 3, to będzie ona ustalana na podstawie postanowień Artykułu 5, lub gdy ustalenie wartości celnej nie może nastąpić na podstawie tego Artykułu, nastąpi ono na podstawie Artykułu 6, chyba że na wniosek importera, porządek stosowania Artykułów 5 i 6 zostanie odwrócony.

Art. 5.

1.

a) Jeśli towary importowane albo towary podobne lub identyczne są sprzedawane w kraju importu w stanie takim, w jakim były importowane, ich wartość celna ustalona na mocy postanowień niniejszego Artykułu będzie oparta na cenie jednostkowej, po której towary importowane, dla których ustalana jest wartość celna, albo podobne lub identyczne są sprzedawane, w możliwie największych zagregowanych ilościach, w tym samym lub przybliżonym czasie, co towary, dla których ustalana jest wartość celna, które są sprzedawane osobom nie powiązanym z osobami, od których kupują te towary, pod warunkiem pomniejszenia tej ceny o:

i) marże zazwyczaj płacone lub uzgodnione do zapłacenia lub też narzuty, jaki są zazwyczaj stosowane w kraju importu, w związku z zyskiem i kosztami ogólnymi dotyczącymi sprzedaży towarów importowanych tego samego gatunku i rodzaju;

ii) koszty transportu i ubezpieczenia i związane z nimi koszty, jakie są zazwyczaj ponoszone w kraju importu:

iii) tam, gdzie jest to właściwe, koszty i opłaty, o których mowa w ust. 2 Artykułu 8; i

iv) cło i inne podatki krajowe płatne w kraju importu w związku z importem lub sprzedażą towarów.

b) Jeśli ani towary importowane, ani identyczne, ani podobne towary importowane nie są sprzedawane w tym samym lub przybliżonym terminie, co towary dla których ustalana jest wartość celna, to wartość celna będzie ustalona, z zastrzeżeniem postanowień ust. 1 a) niniejszego Artykułu, na podstawie ceny jednostkowej, po której towary importowane lub identyczne bądź podobne towary importowane są sprzedawane w kraju importu w stanie w jakim zostały zaimportowane, w najkrótszym terminie po dokonaniu importu towarów, dla których ustalana jest wartość celna, lecz przed upływem 90 dni od daty ich importu.

2. Jeśli ani towary importowane, ani identyczne, ani podobne towary importowane nie są sprzedawane w kraju importu w stanie, w jakim zostały zaimportowane, wówczas, na wniosek importera, wartość celna będzie ustalona na podstawie ceny jednostkowej, po której importowane towary, po dalszym przetworzeniu, są sprzedawane w największych zagregowanych ilościach osobom w kraju importu, które nie są powiązane z osobami, od których kupią takie towary, z odpowiednim odliczeniem kosztów takiego przetworzenia i kosztów przewidzianych w ust. 1 a) niniejszego Artykułu.

Art. 6.

1. Wartość celna towarów importowanych ustalona na podstawie postanowień niniejszego Artykułu opierać się będzie na wartości kalkulowanej. Wartość kalkulowana będzie sumą:

a) kosztów lub wartości materiałów i wytworzenia lub innych procesów zastosowanych w wytworzeniu towarów importowanych;

b) kwoty na zyski i koszty ogólne równej kwocie zazwyczaj uzyskiwanej przy sprzedaży towarów tego samego gatunku lub rodzaju, co towary, dla których ustalana jest wartość celna, przez producentów w kraju eksportu przy eksporcie do kraju importu;

c) kosztów lub wartości wszelkich innych wydatków niezbędnych dla uwzględnienia opcji ustalania wartości celnej wybranej przez danego Członka w ramach postanowień ust. 2, Artykułu 8.

2. Żaden z Członków nie może domagać się od osoby lub wymuszać na osobie, nie rezydującej na jego terytorium, przedłożenia czy też udostępnienia jakichkolwiek danych księgowych lub innych danych dla ustalenia wartości kalkulowanej. Jednakże informacje dostarczone przez producenta towarów dla celów ustalenia wartości celnej w ramach postanowień niniejszego Artykułu, mogą być weryfikowane w innym kraju przez władze kraju importu za zgodą producenta i pod warunkiem, że z dostatecznym wyprzedzeniem powiadamia o tym rząd takiego kraju i rząd ten nie wyrazi zastrzeżeń wobec takich czynności.

Art. 7.

1. Jeśli wartość celna towarów importowanych nie może być ustalana zgodnie z postanowieniami Artykułów od 1 do 6, wartość taka będzie ustalana w inny rozsądny sposób zgodny z zasadami i ogólnymi postanowieniami niniejszego Porozumienia i Artykułu VII GATT 1994 i na podstawie danych dostępnych w kraju importu.

2. Zgodnie z postanowieniami niniejszego Artykułu wartość celna nie może być ustalona na podstawie:

a) ceny sprzedażnej w kraju importu towarów produkowanych w takim kraju;

b) systemu polegającego na przyjmowaniu dla celów celnych wyższej z dwóch alternatywnych wartości:

c) ceny rynku wewnętrznego kraju eksportu;

d) kosztów produkcji, innych niż wartości kalkulowane identycznych lub podobnych towarów, ustalone zgodnie z postanowieniami Artykułu 6;

e) ceny, po której towary są eksportowane do kraju innego niż kraj importu;

f) minimalnych wartości celnych: lub

g) arbitralnych lub fikcyjnych wartości.

3. Importer, o ile wystąpi z wnioskiem, zostanie poinformowany na piśmie o ustaleniu wartości celnej na podstawie postanowień niniejszego Artykułu i o metodzie zastosowanej do ustalenia tej wartości.

Art. 8.

1. Przy ustalaniu wartości celnej w ramach postanowień Artykułu 1, do ceny faktycznie zapłaconej lub należnej będą dodane:

a) następujące koszty w zakresie, w jakim są one ponoszone przez kupującego, a nie włączone do ceny

faktycznie płaconej lub należnej za towary:

i) koszty prowizji i pośrednictwa, z wyjątkiem prowizji od zakupu;

ii) koszty pojemników, traktowanych dla celów celnych jako stanowiące całość z towarami, dla których ustalana jest wartość celna;

iii) koszty pakowania, zarówno robocizny jak i materiałów;

b) przydzieloną odpowiednio wartość następujących towarów i usług dostarczanych bezpośrednio lub pośrednio przez kupującego, bezpłatnie lub po obniżonych cenach, do użytku związanego z produkcją i sprzedażą na eksport towarów importowanych, w zakresie, w jakim taka wartość nie była włączona do ceny faktycznie zapłaconej lub należnej:

i) materiały, komponenty, części i podobne elementy zawarte w towarach importowanych;

ii) narzędzia, matryce, formy i podobne elementy używane przy produkcji towarów importowanych;

iii) materiały zużyte przy produkcji towarów importowanych:

iv) prace techniczno - inżynieryjne, rozwojowe, artystyczne i projektowe oraz plany i szkice, wykonywane gdzie indziej niż w kraju importu i niezbędne do produkcji towarów importowanych;

c) honoraria, tantiemy autorskie i opłaty licencyjne dotyczące towarów, dla których ustalana jest wartość celna, które kupujący musi opłacać, zarówno bezpośrednio jak i pośrednio, jako warunek sprzedaży towarów, dla których ustalana jest wartość celna, w zakresie, w jakim te honoraria, tantiemy autorskie i opłaty licencyjne nie są włączone do ceny faktycznie zapłaconej lub należnej;

d) wartość jakiejkolwiek części przychodu z tytułu dalszej odsprzedaży, dyspozycji lub wykorzystania towarów importowanych, która przypada bezpośrednio lub pośrednio sprzedającemu.

2. Przy formułowaniu swojego ustawodawstwa każdy Członek zapewni włączenie lub wyłączenie z wartości celnej, w całości lub częściowo, następujących elementów:

a) kosztów transportu importowanych towarów do portu lub miejsca importu:

b) kosztów załadunku, rozładunku i opłat manipulacyjnych związanych z transportem towarów importowanych do portu lub miejsca importu: oraz

c) kosztów ubezpieczenia.

3. Doliczenia. do ceny faktycznie zapłaconej lub należnej, będą dokonywane na podstawie postanowień niniejszego Artykułu, jednakże w oparciu o obiektywne i wyważone dane.

4. Przy ustalaniu wartości celnej nie będzie się dokonywać doliczeń do ceny faktycznie zapłaconej lub należnej, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w niniejszym Artykule.

Art. 9.

1. W przypadkach, gdy dla ustalenia wartości celnej niezbędne jest przeliczenie walut, przyjmuje się taki kurs, który jest w odpowiedni sposób publikowany przez właściwe władze w kraju importu i odzwierciedla na tyle efektywnie, na ile jest to możliwe, w odniesieniu do każdego okresu, którego dotyczy taka publikacja, bieżącą wartość takiej waluty w transakcjach handlowych wyrażoną w walucie kraju importu.

2. Używany będzie przelicznik kursowy stosowany w okresie, w jakim dokonano eksportu lub importu, zależnie od ustawodawstwa każdego Członka.

Art. 10.

Wszelkie informacje, które ze swojej istoty są poufne lub udostępniane na zasadach poufności dla celów ustalenia wymiaru wartości celnej, będą traktowane przez właściwe władze jako ściśle poufne i nie będą przez nie udostępniane bez wyraźnej zgody osoby lub rządu udzielających takiej informacji, z wyjątkiem takiego zakresu, w jakim ujawnienie może być wymagane w kontekście postępowania sądowego.

Art. 11.

1. Ustawodawstwo każdego Członka będzie przewidywać w odniesieniu do zasad ustalania wartości celnej, prawo importera lub jakiejkolwiek innej osoby, od której wymagana jest płatność cła, do odwołań bez kary.

2. Wstępne prawo do odwołania bez kary może być zrealizowane poprzez instancję administracji celnej lub organ niezależny, jednak ustawodawstwo każdego Członka będzie zapewniać prawo do składania odwołań bez kary do organu sądowego.

3. Zawiadomienie o decyzji w sprawie odwołania będzie przekazane odwołującemu się, a uzasadnienie takiej decyzji będzie dostarczone w formie pisemnej. Odwołujący się będzie poinformowany o wszelkich prawach do dalszego odwołania.

Art. 12.

Prawa, przepisy, orzeczenia sądowe i decyzje administracyjne o charakterze ogólnym, ustanawiające stosowanie niniejszego Porozumienia, będą opublikowane przez kraj importujący zgodnie z Artykułem X GATT 1994.

Art. 13.

Jeśli przy ustalaniu wartości celnej importowanych towarów powstaje konieczność odroczenia ostatecznego ustalenia wartości celnej, to importer będzie miał pomimo tego prawo odebrać je od organu celnego, jeżeli - w przypadku istnienia takiego wymogu - dostarczy wystarczającej gwarancji w formie zabezpieczenia, depozytu lub innego właściwego instrumentu zapewniającego uiszczenie należności celnych, którym ostatecznie mogą towary podlegać. Prawodawstwo każdego Członka zapewni tego rodzaju przepisy dla takich okoliczności.

Art. 14.

Uwagi w Załączniku I do niniejszego Porozumienia stanowią integralną część tego porozumienia, a Artykuły Porozumienia powinny być rozumiane i stosowane łącznie z odpowiadającymi im uwagami. Załączniki II i III również stanowią integralną część niniejszego Porozumienia.

Art. 15.

1. W niniejszym Porozumieniu:

a) wartość celna towarów importowanych oznacza wartość towarów dla celów pobierania należności celnych ad valorem od towarów importowanych;

b) kraj importu oznacza kraj lub terytorium celne kraju importu; a

c) wytworzony obejmuje wyhodowany, wyprodukowany i wydobyty.

2. W niniejszym Porozumieniu:

a) towary identyczne oznaczają towary, które są takie same pod każdym względem, włączając cechy fizyczne, jakość i renomę. Niewielkie różnice w wyglądzie nie wykluczałyby ich uznania za towary identyczne, odpowiadające pod innymi względami definicji;

b) towary podobne oznaczają towary, które aczkolwiek nie będąc podobnymi pod każdym względem, posiadają podobne cechy i podobny skład materiałowy, co pozwala im pełnić te same funkcje i być towarami handlowo zamiennymi. Jakość towarów, ich renoma, posiadanie znaku handlowego zaliczają się do czynników, które należy uwzględniać przy ustalaniu, czy towary są podobne;

c) określenia towary identyczne i towary podobne nie obejmują towarów, w zależności od przypadku, które włączają lub odzwierciedlają prace techniczno - inżynieryjne, rozwojowe, artystyczne, projektowe oraz plany i szkice, w stosunku do których nie dokonano korekty zgodnie z ust. 1 b) iv) Artykułu 8, ponieważ elementy te zostały wykonane w kraju importu;

d) towary nie będą uważane za towary identyczne lub towary podobne, o ile nie zostały wyprodukowane w tym samym kraju, co towary, dla których ustalana jest wartość celna;

e) towary wytworzone przez inną osobę będą brane pod uwagę jedynie, gdy brak jest identycznych lub podobnych towarów, w zależności od przypadku, wytworzonych przez tę samą osobę, która wytworzyła towary, dla których ustalana jest wartość celna.

3. W niniejszym Porozumieniu pojęcie towary tego samego gatunku lub rodzaju oznacza towary zawierające się w grupie lub asortymencie towarowym, wytwarzane przez określoną gałąź przemysłu lub branżę przemysłową i obejmujące towary identyczne lub podobne.

4. Dla celów niniejszego Porozumienia, osoby uważane są za powiązane tylko gdy:

a) są one nawzajem funkcjonariuszami lub członkami władz w firmie drugiej osoby;

b) są one prawnie uznanymi wspólnikami w działalności gospodarczej;

c) są one pracodawcą i pracobiorcą;

d) którekolwiek z osób nawzajem, bezpośrednio lub pośrednio posiadają, kontrolują lub władają co najmniej 5 procentami lub więcej akcji lub udziałów w kapitale zakładowym, uprawniających do prawa głosu;

e) jedna z nich bezpośrednio lub pośrednio kontroluje drugą;

f) obie są bezpośrednio lub pośrednio kontrolowane przez osobę trzecią:

g) kontrolują one wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio, osobę trzecią: lub

h) są one członkami tej samej rodziny.

5. Osoby związane ze sobą w działalności gospodarczej w której jedna z nich jest wyłącznym agentem, wyłącznym dystrybutorem lub wyłącznym koncesjonariuszem (jakkolwiek nazwanym) drugiej osoby, będą uważane dla celów niniejszego Porozumienia za powiązane, jeśli podlegają kryteriom ust. 4.

Art. 16.

Na pisemny wniosek importer będzie miał prawo uzyskać od administracji celnej kraju importu pisemne wyjaśnienie, w jaki sposób została ustalona wartość celna towarów importera.

Art. 17.

Nic w niniejszym Porozumieniu nie będzie interpretowane jako ograniczenie lub poddawanie w wątpliwość praw administracji celnych do satysfakcjonującego je upewnienia się o prawdziwości i dokładności jakiegokolwiek oświadczenia, dokumentu czy deklaracji, przedłożonych dla celów wartości celnej.

Ciąg dalszy