Rozdział I: Powołanie i organizacja Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów
Artykuł 30
Afrykańska Komisja Praw Człowieka i Ludów, zwana dalej "Komisją", będzie powołana w ramach Organizacji Jedności Afrykańskiej w celu popierania praw człowieka i ludów oraz zapewnienia ich ochrony w Afryce.
Artykuł 31
1. Komisja składa się z jedenastu członków wybranych spośród Afrykańczyków o najwyższej reputacji, znanych ze swojej wysokiej moralności, prawości, bezstronności oraz kompetencji w dziedzinie praw człowieka i ludów; szczególną uwagę zwróci się na osoby posiadające doświadczenie prawnicze
2. Członkowie komisji pełnią swoje funkcje we własnym imieniu
Artykuł 32
W skład komisji nie będzie wchodził więcej niż jeden obywatel tego samego Państwa.
Artykuł 33
Członkowie Komisji są wybierani w głosowaniu tajnym przez Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów z listy osób zgłoszonych przez Państwa-Strony niniejszej Karty.
Artykuł 34
Każde Państwo-Strona niniejszej Karty nie może zgłosić więcej niż dwóch kandydatów. Kandydaci muszą posiadać obywatelstwo jednego z Państw-Stron niniejszej Karty. Jeżeli dwóch kandydatów jest zgłoszonych przez Państwo, to jeden z nich może nie być obywatelem tego Państwa.
Artykuł 35
1. Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej zaprosi Państwa-Strony niniejszej Karty do zgłoszenia kandydatów, przynajmniej cztery miesiące przed wyborami.
2. Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej sporządzi alfabetyczną listę osób zgłoszonych w taki sposób i poda ją do wiadomości Szefów Państw i Rządów przynajmniej na miesiąc przed wyborami.
Artykuł 36
Członkowie Komisji są wybierani na okres sześciu lat i nie mogą być wybrani ponownie. Jednakże mandat czterech spośród członków wybranych w pierwszych wyborach wygasa po upływie dwóch lat, a mandat trzech innych po upływie czterech lat.
Artykuł 37
Niezwłocznie po pierwszych wyborach, Przewodniczący Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów Organizacji Jedności Afrykańskiej zarządzi losowanie decydujące o nazwiskach osób, o których mowa w artykule 36.
Artykuł 38
Po wyborach członkowie Komisji składają uroczyste oświadczenie dotyczące wypełniania ich obowiązków w sposób bezstronny i sumienny.
Artykuł 39
1. W przypadku śmierci lub rezygnacji członka Komisji, Przewodniczący Komisji poinformuje o tym niezwłocznie Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej, który ogłasza wakat miejsca od daty śmierci lub od daty, od której rezygnacja jest skuteczna.
2. Jeżeli zgodnie z jednomyślną opinią pozostałych członków komisji, członek przestał wypełniać swoje obowiązki z jakiejkolwiek innej przyczyny, niż czasowa nieobecność, Przewodniczący Komisji poinformuje o tym Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej, który następnie ogłosi wakat miejsca.
3. W każdym z wyżej wskazanych przypadków Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów zastąpi członka, którego miejsce jest wakujące, na pozostały okres, chyba że jest to okres krótszy niż sześć miesięcy.
Artykuł 40
Każdy członek Komisji pełni swój urząd do czasu przejęcia urzędu przez jego następcę.
Artykuł 41
Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej wyznaczy Sekretarza Komisji. Zapewni on także personel i obsługę niezbędną dla skutecznego wykonywania obowiązków Komisji. Organizacja Jedności Afrykańskiej poniesie koszty utrzymania tego personelu i obsługi.
Artykuł 42
1. Komisja wybiera swojego Przewodniczącego i jego zastępcę na okres dwóch lat. Mogą być oni wybrani ponownie.
2. Komisja ustala swój regulamin
3. Quorum stanowi siedmiu członków
4. W przypadku równego rozłożenia głosów, Przewodniczący ma głos decydujący.
5. Sekretarz Generalny może być obecny na posiedzeniach Komisji. Nie może on brać udziału ani w obradach, ani nie jest uprawniony do głosowania. Jednakże Przewodniczący Komisji może mu udzielić głosu.
Artykuł 43
Członkowie Komisji, w wykonywaniu swoich obowiązków, korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych, o których mowa w Ogólnej Konwencji w sprawie Przywilejów i Immunitetów Organizacji Jedności Afrykańskiej.
Artykuł 44
Postanowienia dotyczące wynagrodzeń i dodatków dla członków Komisji będą zamieszczone w regularnym budżecie Organizacji Jedności Afrykańskiej.
Rozdział II: Mandat Komisji
Artykuł 45
Funkcjami Komisji będzie:
1. Popieranie Praw Człowieka i Ludów, a w szczególności:
a) gromadzenie dokumentów, podejmowanie studiów i badań nad problemami afrykańskimi w dziedzinie praw człowieka i ludów, organizowanie seminariów, sympozjów i konferencji, rozpowszechnianie informacji, wspieranie narodowych i lokalnych instytucji zajmujących się prawami człowieka i ludów, a w przypadku zaistnienia problemu, dostarczanie Rządom własnych poglądów i rekomendacji;
b) formułowanie i ustanawianie zasad i reguł, których celem jest rozwiązywanie prawnych problemów dotyczących praw człowieka i ludów oraz podstawowych wolności, na których Rządy mogą opierać swoje ustawodawstwo;
c) współpraca z innymi afrykańskimi i międzynarodowymi instytucjami zajmującymi się popieraniem i ochroną praw człowieka i ludów.
2. Zapewnianie ochrony praw człowieka i ludów na warunkach ustanowionych w niniejszej Karcie.
3. Interpretacja wszystkich postanowień niniejszej Karty na prośbę Państwa-Strony, instytucji Organizacji Jedności Afrykańskiej lub afrykańskiej instytucji uznanej przez Organizację Jedności Afrykańskiej.
4. Wypełnianie jakichkolwiek innych zadań, które mogą być jej powierzone przez Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów.
Rozdział III: Procedowanie Komisji
Artykuł 46
Komisja może sięgnąć po każdą właściwą metodę dochodzenia (investigation); może ona wysłuchać Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej lub każdą inną osobę, która ma możliwość naświetlenia sprawy.
Artykuł 47
Jeżeli Państwo-Strona niniejszej Karty ma uzasadnione podstawy do przypuszczenia, że inne Państwo-Strona niniejszej Karty pogwałciło postanowienia Karty, to może ono, w drodze pisemnego zawiadomienia, zwrócić uwagę tego Państwa na ten problem. Takie zawiadomienie będzie również skierowane do Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej i do Przewodniczącego Komisji. W ciągu trzech miesięcy od momentu otrzymania zawiadomienia Państwo, do którego zawiadomienie jest adresowane, dostarczy Państwu dociekającemu pisemne wyjaśnienie lub oświadczenie naświetlające sprawę. Powinno ono zawierać maksymalnie dużo istotnych informacji dotyczących ustaw i reguł procesowych zastosowanych i możliwych do zastosowania oraz już wykorzystanych środków odwoławczych, bądź w toku, bądź jeszcze dostępnych.
Artykuł 48
Jeżeli w ciągu trzech miesięcy od daty otrzymania początkowego zawiadomienia przez Państwo, do którego jest ono adresowane, sprawa nie zostanie załatwiona w drodze dwustronnych negocjacji lub jakiegokolwiek innego pokojowego postępowania w sposób zadawalający dla obu zaangażowanych Państw, to każde Państwo będzie miało prawo przesłać sprawę Komisji za pośrednictwem Przewodniczącego oraz zawiadomi o tym drugie zaangażowane Państwo.
Artykuł 49
Niezależnie od postanowień artykułu 47, jeżeli Państwo-Strona niniejszej Karty uważa, że inne Państwo-Strona pogwałciło postanowienia Karty, to może skierować sprawę bezpośrednio do Komisji, kierując zawiadomienie do Przewodniczącego, do Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej oraz do Państwa zainteresowanego.
Artykuł 50
Komisja może zająć się sprawą jej przekazaną dopiero po upewnieniu się, że wszystkie środki krajowe, jeżeli takie istnieją, zostały wyczerpane, chyba że jest oczywiste dla Komisji, iż procedura wyczerpywania tych środków byłaby w sposób nieuzasadniony przedłużona.
Artykuł 51
1. Komisja może zwrócić się do zainteresowanego Państwa o dostarczenie jej wszelkich stosownych informacji.
2. W czasie, gdy Komisja rozpatruje sprawę, Państwa zainteresowane mogą być przed nią reprezentowane oraz składać pisemne lub ustne oświadczenia.
Artykuł 52
Po otrzymaniu od zainteresowanych Państw oraz z innych źródeł informacji uznanych przez Komisję za konieczne i po wyczerpaniu wszelkich właściwych środków do osiągnięcia rozwiązania polubownego opartego na poszanowaniu praw człowieka i ludów, Komisja przygotowuje, w rozsądnym terminie od momentu notyfikacji, o której mowa w artykule 48, sprawozdanie ustalające fakty i wnioski z nich płynące. Sprawozdanie to będzie przesłane do zainteresowanych Państw oraz podane do wiadomości Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów.
Artykuł 53
Przesyłając swoje sprawozdanie do Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów, Komisja może czynić takie zalecenia, które uważa za użyteczne.
Artykuł 54
Komisja przekaże sprawozdanie dotyczące jej działalności na każdą Zwykłą Sesję Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów.
Artykuł 55
1. Przed każdą Sesją, Sekretarz Komisji sporządzi listę zawiadomień innych niż te od Państw-Stron niniejszej Karty i przekaże ją Członkom Komisji, którzy wyznaczą te zawiadomienia, które powinny być rozważone przez Komisję.
2. Zawiadomienie będzie rozpatrzone przez Komisję, jeżeli zwykła większość jej członków tak zadecyduje.
Artykuł 56
Zawiadomienia dotyczące praw człowieka i ludów, o których mowa w artykule 55, otrzymane przez Komisję będą rozpatrzone, jeżeli:
1. wskazują ich autorów, nawet jeżeli ci ostatni proszą o anonimowość,
2. są zgodne z Kartą Organizacji Jedności Afrykańskiej lub niniejszą Kartą,
3. nie są napisane w ubliżającym lub znieważającym języku skierowanym przeciwko danemu Państwu i jego instytucjom lub Organizacji Jedności Afrykańskiej,
4. nie opierają się wyłacznie na wiadomościach rozpowszechnianych przez środki masowego przekazu,
5. są przesłane po wyczerpaniu lokalnych środków zaradczych, jeżeli takie istnieją, chyba że jest oczywiste, iż taka procedura jest nadmiernie przedłużona,
6. są wniesione w rozsądnym terminie od momentu wyczerpania lokalnych środków zaradczych lub od daty zarejestrowania sprawy przez Komisję, i
7. nie dotyczą spraw, które zostały załatwione przez zainteresowane Państwa zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych lub Karty Organizacji Jedności Afrykańskiej albo postanowieniami niniejszej Karty.
Artykuł 57
Przed jakimkolwiek merytorycznym rozstrzygnięciem wszystkie zawiadomienia będą podawane przez Przewodniczącego Komisji do wiadomości zainteresowanych Państw.
Artykuł 58
1. W sytuacji, gdy po obradach Komisji okazuje się, że jedno lub więcej zawiadomień dotyczy szczególnych spraw, które ujawniają istnienie serii poważnych lub masowych naruszeń praw człowieka i ludów, Komisja zwróci uwagę Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów na te szczególne sprawy.
2. Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów może następnie zwrócić się do komisji o przeprowadzenie pogłębionego studium tych spraw i przedłożenia rzeczywistego sprawozdania, łącznie z ustaleniami i rekomendacjami Komisji.
3. Sprawa nagła, w porę dostrzeżona przez Komisję, będzie przez nią przesłana Przewodniczącemu Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów, który może poprosić o pogłębione studium.
Artykuł 59
1. Wszystkie środki podjęte w ramach postanowień niniejszej Karty pozostaną tajne, aż do momentu, gdy Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów nie zadecyduje inaczej.
2. Jednakże sprawozdanie będzie opublikowane przez Przewodniczącego Komisji na mocy decyzji Zgromadzenia Szefów Państw i Rządu.
3. Sprawozdanie dotyczące działalności Komisji będzie opublikowane przez jej Przewodniczącego po rozważeniu przez Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów.
Rozdział IV: Stosowane zasady
Artykuł 60
Komisja będzie korzystać z międzynarodowego prawa praw człowieka i ludów, w szczególności z postanowień różnych afrykańskich dokumentów dotyczących praw człowieka i ludów, z Karty Narodów Zjednoczonych, Karty Organizacji Jedności Afrykańskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, innych dokumentów przyjętych przez Organizację Narodów Zjednoczonych i kraje afrykańskie w sferze praw człowieka i ludów, jak również z postanowień różnych dokumentów przyjętych w ramach wyspecjalizowanych Organizacji Narodów Zjednoczonych, których członkami są Strony niniejszej Karty.
Artykuł 61
Komisja weźmie także pod uwagę, jako pomocnicze środki określania zasad prawa, inne ogólne lub specjalne konwencje międzynarodowe ustalające reguły wyraźnie uznane przez Państwa Członkowskie Organizacji Jedności Afrykańskiej, afrykańską praktykę zgodną z międzynarodowymi normami praw człowieka i ludów, zwyczaje przyjęte powszechnie jako prawo, ogólne zasady prawa uznane przez państwa afrykańskie, jak również prawne procedury i doktrynę.
Artykuł 62
Każde Państwo-Strona zobowiązuje się przesyłać co dwa lata od daty wejścia w życie niniejszej Karty, sprawozdanie dotyczące ustawodawczych i innych środków podjętych w celu urzeczywistniania praw i wolności uznanych i gwarantowanych niniejszą Kartą.
Artykuł 63
1. Niniejsza Karta będzie otwarta do podpisu, ratyfikacji lub przystąpienia dla Państw członkowskich Organizacji Jedności Afrykańskiej.
2. Dokumenty ratyfikacji lub przystąpienia do niniejszej Karty będą złożone u Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej.
3. Niniejsza Karta wejdzie w życie trzy miesiące po otrzymaniu przez Sekretarza Generalnego dokumentów ratyfikacji lub przystąpienia zwykłej większości Państw Członków Organizacji Jedności Afrykańskiej.